
Yara Temizliği Nasıl Olmalıdır?
Yara, düzenli olarak temizlenmelidir. Böylece yara üzerine yerleşen mikroplar uzaklaştırılabilir, yara nemlendirilebilir, fazla akıntı uzaklaştırılabilir ve kuruyan akıntılar temizlenebilir. Bazı yaralar, günde bir kez, bazıları birkaç günde bir temizlenmelidir.
Temizlik işleminde en sık kullanılan madde, serum fizyolojik denen, kanımızla aynı tuz oranındaki sudur. Bulunmadığı hallerde normal su da temizlik işleminde kullanılabilir. Ancak bu suyun temiz olduğundan ve mikrop içermediğinden emin olmak gerekir. Bu nedenle önceden kaynatılıp soğutulmuş musluk veya içme suyu da kullanılabilir.
Yara temizliğini çok basit biçimde tarif etmek gerekirse, yaranın içinin steril su veya serum fizyolojikle yıkanmasıdır denilebilir. Mikropları öldürmek için kullanılan bazı maddeler, alkol, tentürdiyot ve diğer iyotlu bileşikler vs gibi ürünler, yara iyileştirmesini de geciktirirler. Bu nedenle basit pansumanda, yara temizliğinde bu maddeler yara içine sürülmezler. Bu gibi ürünler yara çevresine sürülerek etrafın temizliği sağlanır. Kullanımları içten dışa doğru dairesel olarak silme şeklindedir. Yara etrafını temizlemek için sağlam cilde sürülmeleri bile bazen sorunlara, alerjilere yol açar.
Yara temizliğinin en büyük etkisi yarada istenilmeyen ölü dokuların, artık maddelerin, aşırı akıntının ve mikropların yerleşmesine uygun olan dokuların uzaklaştırılmasıdır. Bu işleme genel olarak “debridman” adı verilir. Pansuman sırasında en basit debridman işlemi yaraya yapışmış gazlı bezin kaldırılırken bu dokuları da kopartmasıdır. Fazla miktarda debridmana ihtiyaç olduğunda bu hastanın kendi başına yapabileceği şey değildir, ancak cerrahi yolla gerçekleştirilebilir.